Δημοσιεύσεις των μελών του εργαστηρίου

Το Εργαστήριο Μουσειακής Έρευνας και Εκπαίδευσης εκδίδει το διεθνές ηλεκτρονικό περιοδικό Museumedu. Πρόσβαση στα δημοσιευμένα τεύχη του περιοδικού, σχετικές πληροφορίες και οδηγίες προς τους συγγραφείς παρέχονται στο Διεθνές Ηλεκτρονικό Περιοδικό

Τα βιβλία, μονογραφίες και συλλογικοί τόμοι, που έχουν συγγράψει, σχεδιάσει και επιμεληθεί μέλη του εργαστηρίου, επικεντρώνονται στην εκπαίδευση, σε σχέση με τα μουσεία αλλά και γενικότερα με ζητήματα πολιτισμού, ιστορίας και τέχνης. Στόχος των δημοσιεύσεων αυτών είναι να συμβάλλουν στο πεδίο έρευνας, συζήτησης και προβληματισμού ως προς τις δυνατότητες διασύνδεσης της εκπαίδευσης με τον πολιτισμό, με βάση σύγχρονες και καινοτόμες διαδικασίες μάθησης και εμπειρίας.

Βενιέρη Φ. 2020. Μουσειακό θέατρο: νέες ερμηνευτικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Καλειδοσκόπιο

Το μουσειακό θέατρο είναι μια ερμηνευτική στρατηγική με επίκεντρο τον/ην επισκέπτη/ρια, μια μορφή δημόσιας ιστορίας και εφαρμοσμένου θεάτρου που αξιοποιείται στην ερμηνεία της πολιτισμικής κληρονομιάς από τα τέλη του 19ου αιώνα. Πρόκειται για μια νέα μορφή αφήγησης στην ελληνική μουσειολογία και μουσειοπαιδαγωγική.Το βιβλίο αυτό παρουσιάζει την ιστορική του διαδρομή, τις λειτουργίες του και τα ζητήματα που εγείρονται. Εξετάζει το θεατρικό φαινόμενο υπό το φως των σύγχρονων απαιτήσεων μουσειακής ερμηνείας, σκιαγραφεί το διάλογο γύρω από τα εργαλεία εμπλοκής του κοινού, τις διαδικασίες πρόσληψης του θεατρικού φαινομένου και τα σχετικά ερευνητικά αποτελέσματα και προσφέρει μια επισκόπηση των εφαρμογών και λειτουργιών του στα ελληνικά μουσεία. Τέλος, αναπτύσσει αναλυτικά τη διαδικασία σχεδιασμού, υλοποίησης και αξιολόγησης του έργου μουσειακού θεάτρου με τίτλο "Μια επίσκεψη στην "Έκθεση των Μνημείων του Ιερού Αγώνος", Απρίλιος 1884" (Εθνικό Ιστορικό Μουσείο Αθηνών).

Κουσερή Γ. 2019. Ιστορική σκέψη, σχολείο και μουσείο. Από την έρευνα στις εκπαιδευτικές εφαρμογές. Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο.

Επίκεντρο του βιβλίου αποτελεί η μελέτη της ιστορικής σκέψης στο σχολείο και το μουσείο. Το βιβλίο σχεδιάστηκε έχοντας στόχο τη συζήτηση των σύγχρονων τάσεων της ιστορικής εκπαίδευσης σε θεωρητικό και ερευνητικό επίπεδο αλλά και τη δημιουργική σύνδεση αυτών των τάσεων με αντίστοιχες πρακτικές που θεωρούνται γόνιμες για την ιστορική εκπαίδευση. Επομένως, το βιβλίο απευθύνεται σε επιστήμονες και εκπαιδευτικούς. Απευθύνεται σε επιστήμονες, εφόσον οι θεωρητικές και μεθοδολογικές επιλογές της έρευνας για την ιστορική σκέψη στο σχολείο και το μουσείο συμβάλλουν στον εμπλουτισμό του πεδίου της ιστορικής εκπαίδευσης. Και για τους εκπαιδευτικούς, όμως, αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο, καθώς περιλαμβάνει και εκπαιδευτικές δραστηριότητες αξιοποίησης υλικών καταλοίπων σαν μαρτυρίες του παρελθόντος. Πρόκειται για δραστηριότητες που στηρίζονται στο θεωρητικό και ερευνητικό παράδειγμα του βιβλίου αλλά και στο παράλληλο ερευνητικό ενδιαφέρον που αναπτύσσεται στις μέρες μας διεθνώς για την ιστορική εκπαίδευση.

Κατσαρίδου, Μ. 2014. Η Θεατροπαιδαγωγική μέθοδος, Μια πρόταση για τη διδασκαλία της λογοτεχνίας σε διαπολιτισμική τάξη, Θεσσαλονίκη: Κ & Μ. Αντ. Σταμούλη.

Η μελέτη αυτή επιχειρεί να παρουσιάσει τη χρήση μιας καινοτόμου μεθόδου, της θεατροπαιδαγωγικής, στην εφαρμογή του δημοσιευμένου αναγνωστικού προγράμματος «Διαβάζοντας Λογοτεχνία στο Σχολείο» της Ομάδας Έρευνας για τη Διδασκαλία της Λογοτεχνίας του Α.Π.Θ. σε μια τάξη Δημοτικού Σχολείου Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης. Το εγχείρημα έχει ενδιαφέρον καθώς πρωταγωνιστές είναι οι δεκαοχτώ μαθητές της τάξης, οι οποίοι σύμφωνα με τις ανάγκες, τα βιώματα και τα ενδιαφέροντά τους «οδηγούν» κάθε φορά την εκπαιδευτικό-ερευνήτρια και τους συμμετέχοντες εκπαιδευτικούς σε σχεδιασμούς, αναστοχασμούς και επανασχεδιασμούς.

Η μέθοδος που χρησιμοποιείται είναι αυτή της έρευνας-δράσης, η οποία συμβάλλει στην αλλαγή και βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, αλλά παράλληλα εγγυάται την αξιοπιστία των ευρημάτων και συμπερασμάτων με βάση βιωματικές προσεγγίσεις.

Το πρώτο μέρος του βιβλίου διερευνά θεωρητικά ζητήματα και διευκρινίζονται οι όροι θεατροπαιδαγωγική μέθοδος, διδασκαλία της λογοτεχνίας και διαπολιτισμική εκπαίδευση, τρία θεωρητικά πεδία, συμβατά μεταξύ τους που, όπως επιχειρεί να καταδείξει το βιβλίο, μπορούν να αξιοποιηθούν γόνιμα σε ένα ερευνητικό εγχείρημα.

Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου αναλύεται το αναγνωστικό πρόγραμμα, όπως αυτό πραγματοποιήθηκε στην πολυπολιτισμική τάξη, βασισμένο στη θεατροπαιδαγωγική μέθοδο με βιωματικές προσεγγίσεις και τεχνικές δραματοποίησης.

Μέσα από τη βιωματική κατάθεση, το βιβλίο επιχειρεί να δώσει απαντήσεις και να προτείνει εναλλακτικές σε καίρια ζητήματα της καθημερινής διδακτικής, προσδοκώντας την εκπαιδευτική αλλαγή.

 

Nικονάνου, N. 2010. Μουσειοπαιδαγωγική: από τη θεωρία στην πράξη. Τόμος της σειράς Μουσειακές Σπουδές. Αθήνα: Πατάκης

Νικονάνου, Ν. (2010). Μουσειοπαιδαγωγική: από τη θεωρία στην πράξη. Τόμος της σειράς Μουσειακές Σπουδές. Αθήνα: Πατάκης.(ISBN 978-960-16-3466-1)

Στόχος της μελέτης αυτής είναι να συμβάλλει στη συζήτηση σχετικά με τον εκπαιδευτικό ρόλο των μουσείων εξετάζοντας τα στοιχεία που συνθέτουν τη φυσιογνωμία της μουσειοπαιδαγωγικής στην Ευρώπη και στην Ελλάδα. Η συγγραφέας αναλύει τις εξελίξεις στο χώρο των μουσείων που οδήγησαν στην εμφάνιση και ανάπτυξη της μουσειοπαιδαγωγικής, ως διαδικασίας μετάβασης από το μουσείο-ναό στο μουσείο-χώρο μάθησης, και στη συνέχεια προσεγγίζει τις σύγχρονες τάσεις και θεωρίες που διαμορφώνουν νέες προοπτικές για τη λειτουργία του μουσείου ως χώρου εμπειριών, ψυχαγωγίας, έμπνευσης και δημιουργίας. Μέσα από περιγραφές πρακτικών εφαρμογών εξετάζει συγκεκριμένα ζητήματα σχεδιασμού και υλοποίησης μουσειοπαιδαγωγικών δραστηριοτήτων στην ελληνική πραγματικότητα, συνδέοντας τη θεωρία με την πράξη.

 

Νάκου, Ει. 2009. Μουσεία, Ιστορίες και Ιστορία. Αθήνα: Νήσος

Νάκου, Ει. (2009). Μουσεία, Ιστορίες και Ιστορία. Αθήνα: Νήσος. (ISBN 978-960-8392-68-7)

Το βιβλίο διερευνά τις διασυνδέσεις μουσείων και Ιστορίας, στο πλαίσιο των πολλαπλών χρήσεων της Ιστορίας στο δημόσιο χώρο, και αναλύει τις επιπτώσεις της εκπαιδευτικής διάστασης των μουσείων στη διαμόρφωση ιστορικής, κυρίως, παιδείας και αντίστοιχων ιστορικών αντιλήψεων και συμπεριφορών. Παραπέμπει σε σύγχρονα μουσειολογικά ζητήματα, σε ζητήματα που αφορούν τη Θεωρία του Υλικού Πολιτισμού, τις πολλαπλές χρήσεις της Ιστορίας, της σχέσεις Μνήμης και Ιστορίας, την Προφορική Ιστορία και, γενικότερα, τη δόμηση, έκθεση, ανάγνωση και ερμηνεία διάφορων τύπων ιστοριών, καθώς και τη σχέση που έχουν ή μπορεί να έχουν οι διαφορετικές ιστορίες με την Ιστορία ως πειθαρχία και ειδικό επιστημονικό τρόπο αντίληψης της πραγματικότητας.

Νάκου, Ει. 2001. Μουσεία: Εμείς, τα πράγματα και ο πολιτισμός. Αθήνα: Νήσος.

Νάκου, Ει. (2001). Μουσεία: Εμείς, τα πράγματα και ο πολιτισμός. Αθήνα: Νήσος. 

Το βιβλίο επιχειρεί μία ουσιαστική εισαγωγή στις πολιτισμικές διαστάσεις των πραγμάτων, με βάση τη Θεωρία του Υλικού Πολιτισμού, στη Σύγχρονη Μουσειολογία και στη Μουσειακή Εκπαίδευση. Επεξεργάζεται την ιστορικότητα της ερμηνείας των πραγμάτων και εξετάζει τις τυπολογίες τους, παρακολουθεί την ιστορική συγκρότηση των μουσείων και αναλύει την πολυσημία των μουσειακών αντικειμένων και χώρων, και παρουσιάζει κριτικά το θεωρητικό υπόβαθρο και τις αναζητήσεις σύγχρονων εκπαιδευτικών πρακτικών σε μουσειακούς χώρους.

Νάκου, Ει. 2000. Τα παιδιά και η Ιστορία: Ιστορική σκέψη, γνώση και ερμηνεία. Αθήνα: Μεταίχμιο.

Νάκου, Ει. (2000). Τα παιδιά και η Ιστορία: Ιστορική σκέψη, γνώση και ερμηνεία. Αθήνα: Μεταίχμιο.
(ISBN 960-375-128-6)

Τα προβλήματα που συνδέονται με την εκπαίδευση στην Ελλάδα είναι πολλά, πολύπλευρα και «γνωστά», καθώς, άμεσα ή έμμεσα, τα βιώνουν όλοι όσοι εμπλέκονται καθημερινά ως μαθητές, φοιτητές, εκπαιδευτικοί και γονείς. Ειδικότερα, ο σκοπός, οι στόχοι, η διδακτική μεθοδολογία, οι μαθησιακές διαδικασίες και τα αποτελέσματα του μαθήματος της Ιστορίας απασχολούν τις περισσότερες κοινωνίες σήμερα, γιατί μεταξύ άλλων συνδέονται με τον προβληματισμό για τη φύση της ίδιας της Ιστορίας αλλά και με τις πολύπλευρες απαιτήσεις της σύγχρονης σύνθετης και συνεχώς μεταλλασσόμενης πραγματικότητας. Με βάση το σκεπτικό αυτό, το βιβλίο αποσκοπεί να συμβάλει στην προώθηση του επιστημονικού και κοινωνικού διαλόγου που επιδιώκει την ποιοτική αναβάθμιση των όρων με τους οποίου διδάσκεται η Ιστορία στο σχολείο.

المتاحف‬ ‫ي‬ ‫ف‬ � ‫تعليمية‬ ‫تجارب‬ ‫إنشاء‬ ‫المشاركة‬ -‫االستفسار‬ -‫المناقشة‬ ‫بونيا‬ ‫ا‬ ‫وألكسندر‬ ‫نيكونانو‬ ‫ي‬ ‫نيك‬ ‫وان‬ ‫ي‬ ‫ك�‬ ‫وأالن‬ ‫بينيت‬ ‫ا‬ ‫ألكسندر‬ : ‫الحاالت‬ ‫بدارسة‬ ‫قام

This small book, published in Arabic and English, is the outcome of collaboration between Qatar Museums and UCL Qatar, one of the academic institutions supported by Qatar Foundation. It aims to provide an introduction to the methodologies and tools museums, but also educators of all levels of education can use in order to develop meaningful, exciting and engaging learning activities for school groups, as well as other visitor groups. All these methodologies, and many more, are used by museums in Qatar, as the case-studies, just a few out of many that could have been presented, eloquently demonstrate. The case-studies support the theoretical part of the book and showcase the group work of museum professionals in Qatar as they discuss projects that have been realized during the last few years by the teams of QM museums in collaboration with many other stakeholders. We hope that this booklet will initiate a dialogue about museum education in Qatar while sharing the expertise that is developed in the country beyond its borders.

Niki Nikonanou & Alexandra Bounia. 2020. Creating Learning Experiences in Museums: Discussing – Inquiring – Participating, UCL QATAR

This small book, published in Arabic and English, is the outcome of collaboration between Qatar Museums and UCL Qatar, one of the academic institutions supported by Qatar Foundation. It aims to provide an introduction to the methodologies and tools museums, but also educators of all levels of education can use in order to develop meaningful, exciting and engaging learning activities for school groups, as well as other visitor groups. All these methodologies, and many more, are used by museums in Qatar, as the case-studies, just a few out of many that could have been presented, eloquently demonstrate. The case-studies support the theoretical part of the book and showcase the group work of museum professionals in Qatar as they discuss projects that have been realized during the last few years by the teams of QM museums in collaboration with many other stakeholders. We hope that this booklet will initiate a dialogue about museum education in Qatar while sharing the expertise that is developed in the country beyond its borders.

https://www.academia.edu/44535321/Creating_Learning_Experiences_in_Museu...

Νάκου, Ι. & Γκαζή, Α. (επιμ.) 2015. Η προφορική ιστορία στα μουσεία και στην εκπαίδευση. Αθήνα: νήσος.

Ο συλλογικός τόμος Η προφορική ιστορία στα μουσεία και στην εκπαίδευση εκδόθηκε από τις εκδόσεις νήσος το 2015, και περιλαμβάνει άρθρα ελλήνων και ξένων συγγραφέων. Τον τόμο σχεδίασαν και επιμελήθηκαν η Ειρήνη Νάκου και η Ανδρομάχη Γκαζή. Περίσσότερες πληροφορίες στο συνημμένο αρχείο.

proforiki_Layout 1 (2)531.86 KB

Νικονάνου Ν. (επιμ.) 2015. Μουσειακή μάθηση και εμπειρία στον 21ο αιώνα.Αθήνα: Σύνδεσμος Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών

Το βιβλίο παρέχει μια συνολική εικόνα στα επιμέρους στοιχεία που διαμορφώνουν το σύγχρονο πρόσωπο της μουσειοπαιδαγωγικής και να συζητά ζητήματα σχετικά με τον χαρακτήρα της μάθησης στο μουσείο. Η ανάλυση βασίζεται σε θεωρητικές προσεγγίσεις και τεκμηριώνεται με παραδείγματα από την ελληνική και διεθνή μουσειακή πραγματικότητα. Στην εισαγωγή παρουσιάζεται το γενικό πλαίσιο της μουσειοπαιδαγωγικής και στα επόμενα δύο κεφάλαια θεωρητικό υπόβαθρο της μουσειακής εκπαίδευσης και η μουσειοπαιδαγωγική στοχοθεσία, μεθοδολογία και τα είδη δραστηριοτήτων που αξιοποιούνται για την υποστήριξη της εμπειρίας του επισκέπτη. Τα επόμενα τέσσερα κεφάλαια είναι αφιερωμένα στις διαφορετικές ομάδες κοινού στις οποίες απευθύνεται το μουσείο για την επίτευξη του εκπαιδευτικού του ρόλου. Αναλύονται οι σχέσεις μουσείου-σχολείου, οι δραστηριότητες που απευθύνονται στον ελεύθερο χρόνο του κοινού (οικογένειες, παιδιά, ενήλικες, υπερήλικες κ.ά.), οι στρατηγικές προσέγγισης ομάδων κοινού που δεν έχουν πρόσβαση στο μουσειακό πολιτιστικό αγαθό καθώς και βασικές αρχές της έρευνας κοινού και της αξιολόγησης, ως βασικού εργαλείου για την επίτευξη μαθησιακών διαδικασιών με επίκεντρο τον επισκέπτη (κεφ. 4,5,6,7). Τα τελευταία 3 κεφάλαια ασχολούνται με το περιβάλλον και τα μέσα που καθορίζουν τη μουσειακή εμπειρία. Συγκεκριμένα, αναλύεται ο ίδιος ο μουσειακός χώρος ως ένα περιβάλλον μάθησης και, στη συνέχεια, το εκπαιδευτικό υλικό (έντυπο υλικό, Μουσειοσκευές, κ.ά.), και τα ψηφιακά μέσα που χρησιμοποιούνται ολοένα και πιο διευρύμενα στις παιδαγωγικές στρατηγικές των μουσείων (κεφ. 8,9,10).

http://hdl.handle.net/11419/712 

Bounia, A., Nikiforidou, A., Nikonanou, N., Matossian, A. D. 2012. Voices from the Museum: Survey Research in Europe's National Museums, Linköping University Electronic Press

 

Ο τόμος είναι διαθέσιμος διαθέσιμος ηλεκτρονικά: 

http://liu.diva-portal.org/smash/record.jsf?pid=diva2:563949

Βέμη, Μπ. & Νάκου, Ει. (επιμ.) 2010. Μουσεία και Εκπαίδευση. Αθήνα: Νήσος.

Βέμη, Μπ. & Νάκου, Ει. (Επιμ.) (2010). Μουσεία και Εκπαίδευση. Αθήνα: Νήσος. (ISBN 978-960-8392-81-6)
 
Ο τόμος συγκροτήθηκε ως ενδεικτική καταγραφή της μουσειακής εκπαίδευσης στον τόπο μας, τόσο στον χώρο των πανεπιστημίων όσο και των μουσείων. Σκοπός του είναι να προωθήσει τον διάλογο μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων, ομάδων και ατόμων, ώστε, στη βάση ενός γενικού απολογισμού και μίας κριτικής αποτίμησης του εκπαιδευτικού, πρακτικού, θεωρητικού και ερευνητικού έργου, να τεθούν οι προϋποθέσεις για περαιτέρω γόνιμη ανάπτυξη στο μέλλον. Ο τόμος στοχεύει επίσης στη διευκόλυνση της προσέγγισης της μουσειακή εκπαίδευσης από όλους και όλες που ενδιαφέρονται να ασχοληθούν ερευνητικά, θεωρητικά και πρακτικά με τη μουσειακή εκπαίδευση, τόσο στο πλαίσιο των σπουδών τους όσο και επαγγελματικά. Το βιβλίο συνοδεύεται από ένα CD ROM με σχετικό οπτικό υλικό.

Κανελλόπουλος, Π. Α. & Τσαφταρίδης, Ν. (επιμ.) 2010. Η Τέχνη στην Εκπαίδευση – Η Εκπαίδευση στην Τέχνη: Εξερευνήσεις του Δημιουργικού Ρόλου της Τέχνης στην Εκπαίδευση.

Κανελλόπουλος, Π. Α. & Τσαφταρίδης, Ν. (Επιμ.) (2010). Η Τέχνη στην Εκπαίδευση – Η Εκπαίδευση στην Τέχνη: Εξερευνήσεις του Δημιουργικού Ρόλου της Τέχνης στην Εκπαίδευση. Αθήνα: Νήσος
(ISBN 978-960-8392-87-8)

Ο τόμος πραγματεύεται την καλλιτεχνική πράξη ως μια δυναμική και διαρκώς εξελισσόμενη διαδικασία προσωπικής δημιουργίας. Η διαδικασία αυτή εμφορείται από τη διάθεση ανάπτυξης μιας προσωπικής ματιάς με βάση υλικά, εργαλεία, μεθόδους, στάσεις και σκέψεις, τα οποία έχουν αναπτύξει διαφορετικές καλλιτεχνικές παραδόσεις. Στο βιβλίο αυτό, οι εικαστικές τέχνες, η μουσική, η προφορική αφήγηση, το κουκλοθέατρο και ο κινηματογράφος προσεγγίζονται ως καλλιτεχνικές πρακτικές οι οποίες ζητούν να οικοδομήσουν τη σχέση τους με τα παιδιά, με βάση την πεποίθηση ότι αντικείμενο της τέχνης δεν είναι τελικά τίποτε άλλο παρά η διερεύνηση και η αποθέωση της ελευθερίας της ανθρώπινης συνείδησης.

Nakou, I. & Barca, I. (επιμ.) 2010. Contemporary Public Debates over History Education. International Review of History Education Series. Charlotte, NC: Information Age Publishing.

Nakou, I. & Barca, I. (Επιμ.) (2010). Contemporary Public Debates over History Education. International Review of History Education Series. Charlotte, NC: Information Age Publishing.
ISBN 978-1-61735-107-5 (pbk) / ISBN 978-1-61735-108-2

Ο συλλογικός αυτός τόμος είναι ο 6ος τόμος της Σειράς International Review of History Education. Παρουσιάζει δημόσιες συζητήσεις για την ιστορική εκπαίδευση όπως αυτές αναπτύσσονται σε 14 διαφορετικές περιοχές του κόσμου, στην Ασία, την Ευρώπη, τη Βόρεια και τη Νότια Αμερική, και, ειδικότερα, στην Αγγλία, την Βόρεια Ιρλανδία, την Βραζιλία, την Ελλάδα, την Ιαπωνία και την Νότια Κορέα, την Ισπανία, το Ισραήλ, τον Καναδά, το Κεμπέκ, την Πορτογαλία, τη Σιγκαπούρη, και την Τουρκία. Φωτίζοντας κοινές τάσεις, εθνικές ιδιαιτερότητες και διαφορές, ανοίγει νέα ερωτήματα και θέματα προς διερεύνηση από όλους όσοι επιμένουν ότι η ιστορική εκπαίδευση είναι πολύ σημαντική, εφόσον καθιστά τα παιδιά ικανά να προσανατολίζονται στο παρόν και στο μέλλον με ιστορικούς όρους.

Νικονάνου, Ν., Κασβίκης Κ. (επιμ.) 2008. Εκπαιδευτικά ταξίδια στο χρόνο: Εμπειρίες και ερμηνείες του παρελθόντος. Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη.

Ο συλλογικός αυτός τόμος συζητά ζητήματα που αφορούν στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες για την προσέγγιση της πολιτισμικής κληρονομιάς από παιδιά και εφήβους. Τα άρθρα εξετάζουν θεωρητικά τις έννοιες της εμπειρίας και της ερμηνείας, και τα διαφορετικά πολιτισμικά εργαλεία –εκθέσεις, προγράμματα, εκπαιδευτικό υλικό, ψηφιακές εφαρμογές–, ενώ παράλληλα παρουσιάζουν ορισμένες πρακτικές εφαρμογές από την ελληνική πραγματικότητα. Τα κεφάλαια του τόμου, γραμμένα από πανεπιστημιακούς και ειδικούς που εργάζονται σε πολιτισμικούς φορείς (Α. Ανδρέου, Στ. Γκότσης, Ε. Δημαράκη, Κ. Κασβίκης, Κ. Κωτσάκης, Α. Μπούνια, Ει. Νάκου, Ν. Νικονάνου, Χρ. Μαυροπούλου-Τσιούμη, Ε. Πίνη, Α. Τσιτούρη, Ε. Φουρλίγκα, Τ. Χατζηνικολάου, Στ. Χρυσουλάκη), επιχειρούν να ορίσουν ένα πλαίσιο συζήτησης για τη μουσειοπαιδαγωγική στον 21ο αιώνα.

Κόκκινος, Γ. & Νάκου, Ει. (επιμ.) 2006. Προσεγγίζοντας την Ιστορική Εκπαίδευση στις αρχές του 21ου αιώνα. Αθήνα: Μεταίχμιο.

Παράλληλα με τις γενικότερες σημαντικές εξελίξεις στην Ιστορία και στη Διδακτική της Ιστορίας, στις αρχές του 21ου αι. η ιστορική εκπαίδευση επικεντρώνεται στις μαθησιακές διαδικασίες. Οι διαπιστώσεις αυτές αποτέλεσαν το κίνητρο για τον σχεδιασμό του τόμου, που αποτελείται από δύο μέρη. Το Α' Μέρος, «Ιστορική εκπαίδευση: Διεθνείς προσεγγίσεις», παρουσιάζει θεωρητικές αναζητήσεις, επιστημολογικές και διδακτικές συγκλίσεις αλλά και εθνικές αποκλίσεις, όπως αυτές εμφανίζονται σε χώρες της Ευρώπης και της Βόρειας και Νότιας Αμερικής. Το Β' μέρος, «Ιστορική εκπαίδευση: Προσεγγίσεις στην Ελλάδα», θίγει ζητήματα των αναγκαίων θεσμικών και διδακτικών αλλαγών αλλά και των αγκυλώσεων που εμποδίζουν καινοτομίες στον χώρο της σχολικής ιστορικής εκπαίδευσης.